Tag

onderzoek Archieven - Stichting MKB Financiering

Gezant mkb-financiering Menno Snel ontvangt Onderzoek non-bancair financiering 2023

By | Actualiteiten, Nieuws, Onderzoek


Het SMF onderzoek ‘Met veerkracht naar voorspoed’ over de groei van non-bancair financieren in 2023 heeft veel aandacht gekregen en wordt veel gedownload. Onze voorzitter Ronald Kleverlaan overhandigde daarom op 24 april een speciale uitgave aan speciaal gezant mkb-financiering Menno Snel.

Menno Snel is 3 juni ook spreker op het MKB Financieringscongres. Hij geeft dan een update over de voortgang van het Nationaal Convenant MKB-Financiering.

Een samenvatting van het onderzoek en het rapport kan hier gedownload worden.

Voor meer informatie, het programma en tickets voor het MKB Financieringscongres Mind the Gap klik je hier.

 

Cruciale steun voor het MKB: non-bancaire financieringsmarkt ziet forse groei naar ruim €5 miljard in 2023

By | Actualiteiten, Financieren, techniek en visie, Nieuws, Non bancaire financieringsvormen, Onderzoek, Onderzoek, (markt-)ontwikkelingen, regelgeving, Stichting MKB Financiering

Stichting MKB Financiering (SMF) publiceert vandaag de bevindingen van haar jaarlijkse onderzoek naar de non-bancaire financieringsmarkt voor het midden- en kleinbedrijf (MKB) in Nederland. Het rapport, getiteld ‘Met veerkracht naar voorspoed’, belicht de duurzame groei, doorzettingsvermogen en veerkracht van de non-bancaire financieringsmarkt in 2023, een jaar vol economische uitdagingen.

Het rapport is aangeboden aan Menno Snel, die door Minister Adriaansens is benoemd als speciale gezant voor mkb financiering. De gezant is aangesteld om op basis van het Nationaal convenant mkb financiering, gesloten tussen partijen uit de sector, te komen tot het beste mkb-financieringsklimaat van Europa.

Belangrijkste bevindingen:

  • In 2023 is de totale waarde van non-bancaire financiering met 27% gegroeid tot €5.148 miljard, ten opzichte van €4.061 miljard in 2022.
  • Van alle mkb financieringen tot €1 miljoen is 36% in 2023 non-bancair verstrekt.
  • De meest opvallende groei werd waargenomen in financieringen tussen €50.000 en €250.000.
  • Innovatieve en flexibele financieringsvormen zoals direct lending en factoring tonen significante groei, een duidelijke indicator van hun toenemende populariteit onder ondernemers.
  • Slechts 18% van de non-bancaire financieringen in 2023 is verstrekt aan vrouwelijke ondernemers, en 16% aan ondernemers met een niet-westerse achtergrond.
  • Gecertificeerde onafhankelijke adviseurs dragen bij aan een efficiënter aanvraagproces, waarbij slechts 6% van de ingediende aanvragen door financiers wordt afgewezen.

Sectorimpact en toekomstige verwachtingen:

  • De non-bancaire sector speelt een cruciale rol in het faciliteren van herstel voor MKB-bedrijven die nog steeds de economische gevolgen van de COVID-19-pandemie ondervinden.
  • Met een voorspelde groei van 12% in 2024 blijft de sector een essentiële bron van financiering voor het MKB, vooral bij het ondersteunen van duurzame en maatschappelijk verantwoorde investeringen.
  • De invoering van de Europese Crowdfunding-vergunning (ECSPR) heeft geleid tot een gestandaardiseerde regelgeving over crowdfundingplatformen in Europa, waardoor het gemakkelijker wordt voor platforms om binnen de hele EU te opereren.

Menno Snel: “Het is goed om de resultaten van dit onderzoek te zien. Non-bancaire financiering is zeer belangrijk voor de financiering van het kleinbedrijf en het is goed om te zien dat er steeds meer passende financiering is voor het mkb.

Ronald Kleverlaan, voorzitter van SMF benadrukt: “De resultaten van 2023 onderstrepen het belang van de non-bancaire financieringsmarkt als een stabiele en flexibele financieringsbron voor het MKB. Onze inspanningen om een inclusievere en professionele financieringsmarkt te bevorderen, hebben duidelijk vruchten afgeworpen en wij zijn optimistisch dat met de implementatie van verdere innovatieve en duurzame financieringsopties de groei zich zal voortzetten.”

Download Onderzoek non-bancaire financiering 2023

Het volledige onderzoek met de kerncijfers, tabellen en grafieken per non-bancaire financieringsvorm is hier te downloaden.

Non-bancaire financiering groeit sterk en stijgt naar €4 miljard

By | Actualiteiten, Financieren, techniek en visie, Nieuws, Non bancaire financieringsvormen, Onderzoek, Onderzoek, (markt-)ontwikkelingen, regelgeving, Stichting MKB Financiering

Ondernemers die financiering zoeken, vinden dit steeds vaker bij non-bancaire financiers. In 2022 is deze markt gestegen met 21% naar bijna €4 miljard. Meer dan 55.000 bedrijven hebben afgelopen jaar hier gebruik van gemaakt. Dit blijkt uit het Onderzoek non-bancaire financiering 2022 van Stichting MKB Financiering.

Vooral bij financieringen tot €1 miljoen is de groei duidelijk zichtbaar. Op dit moment wordt ruim 1 op de 4 financieringen tot €1 miljoen non-bancair gefinancierd. Bij financieringen tot €250.000 is dit zelfs al 45%.

“Steeds meer ondernemers weten de non-bancaire financiers te vinden maar voor de meeste ondernemers en adviseurs is het nog lastig om de weg te vinden richting betrouwbare financiers.Via het platform Passend Financieren gaan we ze op weg helpen” – Ronald Kleverlaan (Voorzitter Stichting MKB Financiering).

Snelle groei Direct Lending en Vastgoedfinanciering

Behalve lease zijn alle vormen van non-bancaire financiering in 2022 fors gegroeid ten opzichte van 2021. Direct Lending en vastgoedfinanciering zijn procentueel qua groei koplopers. Kredietunies zijn weliswaar procentueel ook hard gegroeid maar verstrekken in volume aanmerkelijk minder.

 

Totaal non-bancaire financiering per vorm 2021-2022 (x €1 mln)

Soort vorm 2021 2022 Groei Aandeel
Lease 1.411 1.313 -7% 33,7%
Crowdfunding 660 866 31% 22,2%
Vastgoedfinanciering 406 613 51% 15,7%
Factoring 429 556 30% 14,3%
Direct Lending 311 534 72% 13,7%
Kredietunies 6 13 99% 0,3%
Totaal 3.223 3.894 21% 100%

 

Defaults stijgen licht

De gevolgen van de corona zijn ook in het mkb en bij de non-bancaire financiers merkbaar. Meer kredietnemers hadden moeite met het aflossen van hun lening. De gerapporteerde defaults stegen van 1,13% naar 1,67%.

Breed advies door onafhankelijke financieringsadviseurs

Uit het onderzoek blijkt dat gespecialiseerde mkb financieringsadviseur (Erkend Financieringsadviseurs MKB) breed advies uitbrengen over de mogelijkheden van financiering t.b.v. het MKB. 43% van de ondernemers wordt door hen naar bancaire financiering verwezen als best passende oplossing, terwijl dit gemiddeld in de reguliere financiële adviesmarkt 60% of meer betreft.

Het lijkt er dan ook op dat een ondernemer die begeleid wordt door een Erkend Financieringsadviseur MKB meer onafhankelijke financieringsoplossingen aangeboden krijgt.

Download Onderzoek non-bancaire financiering 2022

Het volledige onderzoek met de kerncijfers, tabellen en grafieken per non-bancaire financieringsvorm is hier te downloaden.

SMF Kick-off Jaaronderzoek 2022

Jaaronderzoek non-bancair financieren 2022 van start

By | Actualiteiten, Nieuws, Onderzoek

Het SMF Jaaronderzoek naar ontwikkelingen van de non-bancaire sector ging gisteren in Bunnik met een officiële kick-off van start. Omdat het een belangrijk onderzoek is voor financiers, beslissers, overheid, beleidscommissies en ondernemersorganisaties riepen we de bij SMF aangesloten non-bancaire financiers op voor een introductie en hoe ze hun medewerking kunnen verlenen aan het onderzoek.

Voor een nóg duidelijker beeld van de markt

SMF doet sinds 2019 onderzoek naar de grote van de non-bancaire financieringsmarkt en bij het welkomstwoord benadrukte Robert Teunissen dat het belang van kwalitatief goede data steeds groter wordt. Ook wordt er geregeld vraag naar de data gedaan door diverse stakeholders. Het onderzoek van 2021 liet een sterke groei van de non-bancaire financieringsmarkt zien maar we willen voor 2022 nog betere cijfers krijgen voor een nóg duidelijker beeld van de markt. Onder leiding van Vangy Villanueva zal de vraag naar de cijfers in gang worden gezet.

Werkgroep Jaaronderzoek ingesteld

Voor de continuïteit, de juiste gegevens en een hogere kwaliteit van het onderzoek werd er tijdens de bijeenkomst een werkgroep ingesteld. Zij gaan werken aan de compleetheid en duurzaamheid van de cijfers om deze in de toekomst elk kwartaal te kunnen publiceren. Trends in non-bancaire financiering worden zo beter zichtbaar. Als het Jaaronderzoek 2022 is gepubliceerd gaat de werkgroep van start.

Na afloop van de kick-off was er nog gelegenheid tijdens de borrel om beter kennis met elkaar te maken, deeën uit te wisselen en bedankten we Marloes Nijhuis van October, Ilse Nobel van Geld voor elkaar , Diederik Werdmölder, Björn Dull van PIN Voorschot, Ad Buijs van Voldaan , Roy Wijnands van TP24 en Arnold Nonnekes van Svea Finans voor hun komst en bijdrage.

De mee met het jaaronderzoek

Ben je non-bancaire financier en heb je interesse in het onderzoek en wil je ook bijdragen? Klik en meld je dan aan voor een introductie webinar aanstaande donderdag via

https://us20.campaign-archive.com/?e=__test_email__&u=775c29edf061ef45a0ff0a15d&id=c62b5ea464

Direct meedoen aan het onderzoek is mogelijk door het invullen van de Google vragenlijst via

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSf0mXUe07fztF2Ia2ynZl05kGeUaukqUG7C5kiJZkU6nyA1HQ/viewfor

SMF Kick-off Jaaronderzoek 2022
SMF Kick-off Jaaronderzoek 2022
SMF Kick-off Jaaronderzoek 2022
SMF Kick-off Jaaronderzoek 2022

Oktober 2022 11e peiling ONL & SMF liquiditeit en steunmaatregelen mkb

By | Actualiteiten, Nieuws, Onderzoek, Onderzoek, (markt-)ontwikkelingen, regelgeving

Veel interesse om te verduurzamen binnen het mkb, maar financiering is een groot probleem

Sinds de start van de coronacrisis in maart 2020 hebben ONL en Stichting MKB Financiering elke twee maanden gepeild hoe het met de liquiditeit en financiering van ondernemend Nederland staat. In oktober 2022 is de elfde peiling uitgevoerd, waarin helaas te zien is dat de liquiditeitsproblemen weer fors toenemen. Ondanks deze problemen wil een groot deel van de ondernemers echter gaan investeren in verduurzaming. Financiering hiervoor vinden is echter nog een probleem.

Helft van ondernemers heeft liquiditeitsprobleem

Sinds het begin van de peilingen namen de liquiditeitsproblemen voor het mkb structureel af. In mei 2022 gaf 66% van de ondernemers al aan dat ze met de nieuwe situatie om kunnen gaan en geen liquiditeitsproblemen meer hadden. Helaas is deze trend nu doorbroken en geeft nu 51% aan geen problemen te hebben. Hiermee zijn we teruggekomen op het niveau van 18 maanden geleden (voorjaar 2021). Nog steeds geeft ongeveer een kwart van de ondernemers aan het probleem op te lossen door zichzelf geen of weinig salaris uit te keren.

Ondernemers willen investeren in verduurzaming, maar financiering is moeilijk

Maar liefst 40% van de ondernemers geeft aan dat ze wel plannen hebben om te gaan investeren in verduurzaming. Het vinden van financiering hiervoor gaat moeilijk. 40% geeft aan hiervoor het eigen vermogen in te zetten en slechts 7% wil dit via de bank financieren. Maar liefst 53% Heeft nog geen idee waar ze de financiering vandaan kunnen halen. Ook de BMKB-Groen regeling is nog grotendeels onbekend bij ondernemers. Slechts 11% weet hoe ze in kunnen zetten.

Volgende peiling

Om goed de ervaringen van ondernemers, de trends en effecten te monitoren van de corona steunmaatregelen zullen we regelmatig een peiling uit blijven voeren. Meld je aan bij de ONL Ondernemersapp om hier aan mee te doen.

 

 

32% groei, non-bancair financieren krijgt vleugels

By | Actualiteiten, Financieren, techniek en visie, Nieuws, Non bancaire financieringsvormen, Onderzoek, Onderzoek, (markt-)ontwikkelingen, regelgeving, Stichting MKB Financiering

In 2021 hebben ruim 42.000 bedrijven financiering aangetrokken via non-bancaire financiers. Hiermee werd in totaal voor €3,1 miljard aan financiering verstrekt, een groei van 32% in vergelijking met het jaar er voor. Ruim 1 op de 5 financieringen onder de €1 miljoen is in 2021 al op deze manier verstrekt. Dit blijkt uit het Onderzoek non-bancaire financiering 2021 van Stichting MKB Financiering. 

“Steeds meer ondernemers weten de weg te vinden naar non-bancaire financiers. Toch is het voor veel ondernemers en hun adviseurs nog lastig om de juist keuzes te maken. Daarom is het belangrijk dat de komende jaren er ook actief ingezet wordt op de bekendheid van deze financieringsvormen bij het brede mkb” – Ronald Kleverlaan (Voorzitter Stichting MKB Financiering).

Snelle groei crowdfunding en vastgoedfinanciering 

Op factoring en de kredietunies na zijn alle sectoren binnen de non-bancaire financieringsmarkt tussen 2020 en 2021 sterk gegroeid. Daarbij valt voornamelijk de groei van financieringen binnen crowdfunding (124%) en vastgoedfinanciering (87%) op.

Vooral financieringen voor het (kleine) mkb

Traditioneel zien we dat vooral kleine financieringen worden verstrekt door non-bancaire financiers. Zij zijn gespecialiseerd in financieringen voor het (kleine) mkb. 

In 2021 zijn 40.510 financieringen onder een kwart miljoen verstrekt aan ondernemers, voor in totaal €1.7 miljard. Dit is 41% van de totale financieringen onder een kwart miljoen,die verstrekt zijn aan ondernemers in Nederland en een sterke stijging met 2020, toen nog 29,8% non-bancair verstrekt werd aan kleine kredieten.

Snelste groei in financieringen > € 250.000

Opvallende trend is dat non-bancaire financieringen ook steeds groter worden. De snelst groeiende categorie was afgelopen jaar de financieringen van € 250k – 1 mln. Het aantal verstrekkingen is hier met 55% gestegen. Maar ook het aantal nieuw verstrekte financieringen > €1 mln zijn met 37% hard gestegen.

Afgelopen jaar werd al 22% van alle financieringen aan mkb bedrijven < €1 miljoen verstrekt werd via non-bancaire financiers, terwijl dit in 2020 nog maar 17% was.. ontvangen.

De totale omvang van de verstrekte non-bancaire financieringen < € 1 mln. bedroeg afgelopen jaar € 2,49 mld, een stijging van 27%. In totaal hebben 42.236 bedrijven een financiering van < € 1 mln. ontvangen. Over de volle breedte is de non-bancaire mkb financieringsmarkt gegroeid.

Per categorie komt dit neer op:

  • Financieringen < € 50k – 12% stijging naar € 643 mln
  • Financieringen € 50k-250k – 30% stijging naar €1.049 mln
  • Financieringen € 250k-1 mln – 38% stijging naar € 801 mln
  • Financieringen > €1 mln – 55% stijging naar € 641 mln

Download Onderzoek non-bancaire financiering 

Het volledige onderzoek met tabellen en grafieken per non-bancaire financieringsvorm is beschikbaar als pdf en te downloaden.

Klantgericht en passend financieren, download de nieuwe Gedragscode MKB Financiers

By | Actualiteiten, Financieren, techniek en visie, Keurmerken, Nieuws

Op 13 juni 2022 kreeg Minister van Economische Zaken en Klimaat Micky Adriaansens uit handen van voorzitter Stichting MKB Financiering Ronald Kleverlaan de vernieuwde gedragscode Erkend MKB Financiers uitgereikt. In de Gedragscode MKB Financiers staan afspraken waar non-bancaire mkb financiers zich aan houden om passende financiering te verstrekken aan ondernemers. Het geeft ondernemers en adviseurs transparantie en duidelijkheid over de manier waarop financieringen verstrekt worden.

De nieuwe versie van de Gedragscode MKB Financiers is een uitbreiding op eerdere gedragscode uit 2019 en zal per 1 januari 2023 van kracht worden.

Hieronder de belangrijkste hoofdpunten:

De gedragscode MKB Financiers heeft als doel:

  • Kwaliteitskeurmerk bieden voor ondernemers, banken, institutionele beleggers en overheid.
  • Zorgdragen voor passende financieringsproducten voor ondernemers.
  • Bevorderen van eerlijke concurrentie in de mkb financieringsmarkt
  • Bevorderen van transparantie, zodat de ondernemer niet wordt verrast gedurende de looptijd van een financiering.
  • Ondernemers zo goed mogelijk informeren over wat zij van de aangesloten financiers mogen verwachten.

Professionaliseren organisatie

Binnen de nieuwe versie van de gedragscode is aandacht besteed aan het verder professionaliseren van de organisatie. Er wordt getoetst of de financier beschikt over een professionele organisatie voor selectie, beheer en uitwinning van de financiering. Daarbij is het belangrijk dat er een duidelijke functiescheiding binnen de organisatie is en dat dit is vastgelegd.

Privacy & WWFT

De organisatie heeft een verwerkingsregister beschikbaar. De organisatie houdt een incidentenregister bij, waarin fraude incidenten worden vastgelegd. De organisatie heeft beleid beschikbaar en geïmplementeerd voor de Wet ter voorkoming van Witwassen en Financiering van Terrorisme (WWFT). 

De financier zal een actief beleid voeren voor opleiding en bijscholing van medewerkers en zal de vakbekwaamheid ook borgen. Medewerkers die financieringen goedkeuren, hebben minimaal kennis vergelijkbaar of een gelijkwaardige opleiding/certificering inzake ondernemersfinanciering. Intern is er training/scholing m.b.t. melding van ongebruikelijke transacties (WWFT). 

De organisatie heeft op de website een privacyreglement beschikbaar, waarin wordt aangegeven met welke partijen data wordt uitgewisseld en welke data wordt opgeslagen.

Doorverwijzing

Wanneer de financiering niet passend is binnen het financieringsaanbod van de financier, dan zal de financier doorverwijzen naar de website van Stichting MKB Financiering of een andere locatie waar de Erkend MKB Financiers gevonden kunnen worden.

Download de vernieuwde gedragscode

De vernieuwde gedragscode Erkend MKB Financier is als pdf  hier te downloaden. Onderstaande MKB financiers voldoen aan de gedragscode en hebben het Keurmerk Erkend MKB Financier. Zij worden elk jaar door SMF geaudit of zij nog voldoen aan de gestelde voorwaarden van het keurmerk. Voor passende en klantgerichte financiering kunnen ondernemers hier terecht. MKB financiers die ook willen voldoen aan het keurmerk Erkend MKB Financier klikken hier om zich aan te melden.

Erkende MKB Financiers

Mei 2022 10e peiling ONL & SMF liquiditeit en steunmaatregelen mkb

By | Actualiteiten, Corona, Nieuws

mkb wil investeren en zoekt mede-aandeelhouders

Sinds de start van de coronacrisis in maart 2020 hebben ONL en Stichting MKB Financiering elke twee maanden gepeild hoe het met de liquiditeit en financiering van ondernemend Nederland staat. In mei 2022 is de tiende peiling uitgevoerd, waarin te zien is dat het mkb weer positief naar de toekomst kijkt en wil gaan investeren. Ondernemers kunnen echter financiering niet via traditionele financiers aantrekken hiervoor en zijn op zoek naar mede-aandeelhouders, waaronder investeringen vanuit personeel.

Meer dan helft ondernemers wil gaan investeren

55% van de ondernemers geeft aan op korte termijn of binnen 3 maanden te willen investeren. Dit is een stuk hoger dan tijdens het dieptepunt van de corona crisis toen maar 25-30% bereid was om te gaan investeren. Het percentage bedrijven met een urgent liquiditeitsprobleem is op het laagste punt sinds de start van de metingen gekomen en gedaald naar 18%.

Wel blijken ondernemers moeilijk terecht te kunnen bij banken en bestaande financiers. Slechts 3% van de deelnemers aan het onderzoek geven aan bij de bank terecht te kunnen. Maar ook bij andere financiers in de markt lijken de ondernemers niet aan te kunnen kloppen.

Ondernemers geven wel aan dat ze actief open staan voor investeringen door externe investeerders. 41% staat hier nu voor open, waarbij ca. ⅓ aangeeft dat ze personeel ook graag willen laten participeren.

Volgende peiling

Om goed de ervaringen van ondernemers, de trends en effecten te monitoren van de corona steunmaatregelen zullen we regelmatig een peiling uit blijven voeren. Meld je aan bij de ONL Ondernemersapp om hier aan mee te doen.

 

Januari 2022 9e peiling ONL & SMF liquiditeit en steunmaatregelen mkb

By | Actualiteiten, Nieuws, Onderzoek, (markt-)ontwikkelingen, regelgeving

38% van mkb heeft liquiditeitsprobleem

Sinds de start van de coronacrisis in maart 2020 hebben ONL en Stichting MKB Financiering elke 2 maanden gepeild hoe het met de liquiditeit en financiering van ondernemend Nederland staat. Begin januari 2022 is de negende peiling uitgevoerd, waarin ook de effecten van de huidige lockdown zijn genomen. Het percentage bedrijven met een liquiditeitsprobleem is sinds juni 2021 weer opgelopen van 29% naar 38%.

82% ondernemers weet niet waar zij financiering op kan halen

In de peilingen van de afgelopen 2 jaar blijkt dat het merendeel van de ondernemers nog steeds niet goed weten waar zij met hun huidige financieringsvraag terecht kunnen. Slechts 9% weet zeker dat de bestaande financiers hen niet kunnen helpen, en eenzelfde percentage weet zeker dat bestaande financiers wel kunnen ondersteunen. De overige 82% heeft nog geen idee of het mogelijk is, wat ook duidelijk aangeeft dat de ondernemer zelf geen goed overzicht heeft op de mogelijkheden die er wel of niet zijn in de mkb financieringsmarkt.

Volgende peiling

Om goed de ervaringen van ondernemers, de trends en effecten te monitoren van de corona steunmaatregelen zullen we regelmatig een peiling uit blijven voeren. Meld je aan bij de ONL Ondernemersapp om hier aan mee te doen.

 

Verdubbeling crowdfunding & direct-lending in 2021

By | Actualiteiten, Nieuws, Onderzoek, Onderzoek, (markt-)ontwikkelingen, regelgeving

Het mkb ontdekt steeds vaker de aanvullende mogelijkheden en flexibiliteit van non-bancaire financiering. Vooral de crowdfunding en direct lending aanbieders zijn in 2021 hard gegroeid en zullen naar verwachting in omvang in 2021 verdubbelen, blijkt uit een analyse van Stichting MKB Financiering op basis van de cijfers van de eerste twee kwartalen van 2021. Ook de financieringen via lease aanbieders groeien weer sterk (+13%), terwijl factoring een kleine daling laat zien.

Ronald Kleverlaan, voorzitter Stichting MKB Financiering over het onderzoek:
“In de eerste twee kwartalen van 2021 zagen we na de vorige lockdown een sterke wens van ondernemers om weer te gaan investeren. Non-bancaire financiers stonden hier direct klaar voor en konden ondernemers snel ondersteunen met passende financiering.”

Verantwoording

Jaarlijks voert Stichting MKB Financiering een uitgebreid onderzoek uit naar de ontwikkelingen in de mkb financieringsmarkt. Voor dit onderzoek is een beperkte steekproef gehouden onder een aantal deelnemers van het jaarlijkse onderzoek om belangrijke trends in kaart te brengen. Deze cijfers zijn gebruikt om te extrapoleren naar de hele markt.

In Q1 2022 zal weer een uitgebreid onderzoek uitgevoerd worden, om de feitelijke data van de financieringen over heel 2021 te publiceren.

Download Onderzoek non-bancaire financiering 

Het volledige onderzoek met tabellen en grafieken per non-bancaire financieringsvorm is beschikbaar als pdf en te downloaden.