Ondernemingen maken door de tijd heen diverse fasen door, waar verschillende financieringen juist goed bij passen. Kies niet op prijs! Verschillende financieringsvormen hebben afwijkende prijzen. Het zijn ook afwijkende producten met aanvullende functies. Als je alleen op prijs kiest, ontneem je jezelf de kans de optimale combinatie van financieringen samen te stellen.

Waarop moet je letten in de combinatie van financieringen? De mix moet de volgende ingrediënten bevatten:

• Solvabiliteit: goede verhouding tussen het risicodragend vermogen (eigen vermogen en achtergestelde leningen) en het risicomijdend vermogen (leningen en kredieten). 
• Rust: een goede verhouding in looptijden. Spreid de aflossingen. Zorg voor voldoende langdurig kapitaal (eigen vermogen en leningen met looptijden van meer dan vijf jaar) in combinatie met middellange financiering (financiering tot vijf jaar, bijvoorbeeld leningen en leasing) en ook korte financiering. Korte financiering is direct opvraagbaar en beschikbaar naar behoefte. Voorbeelden zijn rekening-courantkrediet en factoring.
• Spreiding: spreiding van financiële leveranciers en van zekerheden. Niet alle financiers kunnen gelijk bedeeld worden met zekerheden. Wees alert op de mix. Financiers die minder zekerheden krijgen, zullen een hogere vergoeding vragen. 

De juiste mix van financieringen geeft rust en stabiliteit. Dit wordt in toenemende mate door traditionele financiers (banken) gewaardeerd.

De wet van VAP
Stapelen is dus het toverwoord in het nieuwe financieren. Stapelen heeft een specifiek voordeel, het voordeel van VAP: Verdeel en heers – Aantrekkelijk – Professioneel:

• Verdeel en heers

Verdeel de financiering over meerdere geldverstrekkers. Daardoor hebben die partijen zelf een kleiner financieel risico. De kans van slagen op het moment van financieren wordt daardoor vergoot. Maar ook… vergroot dit de kans dat partijen willen meewerken aan een oplossing wanneer de ontwikkeling van het bedrijf op enig moment tegenvalt. Gedeelde smart is halve smart. 

• Aantrekkelijk

Hoe meer partijen een klein stukje van de taart krijgen, hoe lekkerder die taart is… Door de financieringsvraag te verdelen over meerdere geldverstrekkers, verkleint de ondernemer het risico voor die partijen afzonderlijk. Dat maakt het voor hen aantrekkelijker om mee te doen. Dit effect van het gedeelde risico zie je ook bij crowdfunding: voor veel deelnemers is het aantrekkelijk een klein bedrag te investeren. Dit effect doet zich bij het stapelen van financieringen ook voor. Als een onderneming bijvoorbeeld één miljoen euro van de bank wilt lenen, is de bank mogelijk terughoudend. Als zij € 200.000 leaset, € 300.000 via crowdfunding financiert en € 100.000 zelf inbrengt, is er ‘nog maar’ € 400.000 van de bank nodig. De bereidheid om mee te doen is nu veel groter; en wellicht wil de bank alsnog € 500.000 verstrekken, zodat het totaal aan financiering royaler is dan zonder stapelen.

• Professioneel

Het moderne financieren wordt gekenmerkt door een bewuste keuze van financieringskanalen en -producten. Ondernemers die bewust, met overtuiging en op basis van de juiste informatie verschillende financieringsbronnen aanboren, presenteren zich professioneel. Een professionele ondernemer financiert zich ook professioneel. 

In vergelijking met het verleden vraagt gestapeld financieren meer voorbereiding, maar die extra voorbereiding loont, omdat gestapeld financieren VAP-voordelen oplevert. In Nederland zijn steeds meer gespecialiseerde adviseurs actief op het terrein van ondernemingsfinanciering. Recent is het Keurmerk Erkend Financieringsadvies MKB geïntroduceerd. Erkende financieringsadviseurs zijn specialisten met brede kennis van de vele mogelijkheden om financiering te verkrijgen bij zowel banken als bij non bancaire financiers.  

In ons volgende (derde en laatste) blog over stapelen presenteren we een 7-stappen-stapelplan

De grote (banken-)crisis van van 2008-2013 heeft geleid tot veel nieuwe regelgeving, een steeds verder verscherpt kredietacceptatiebeleid van banken en vervolgens tot de definitieve doorbraak van het non- bancair financieren. Inmiddels zijn er veel nieuwe non-bancaire financiers. Ondernemers met financieringsbehoefte hebben nu een ruime keuze uit het brede aanbod van financiers. Het grote aanbod heeft geleid tot nieuw financieringsgedrag. De ondernemer voelt zich niet meer gebonden aan (alleen) zijn huisbankier. Een onderneming kan zijn financieringsbehoefte invullen via meerdere kanalen tegelijkertijd. Dit is het  zogeheten stapelen van financieringen, dat als volgt wordt gedefinieerd: 

Het oplossen van een financieringsvraag door het tegelijkertijd gebruik maken meerdere financiers.

Er is dus altijd sprake van meerdere financiers tegelijkertijd. De combinatie bestaat uit twee of meer partijen uit het financieringsaanbod van banken, informal investors, crowdfunding, direct lending, leasing, kredietunies, factoring, ketenfinanciering, microfinanciering, MKB Beurs, of investeringsmaatschappijen. Het aanbod bestaat uit brede, algemene financiers, en gespecialiseerde aanbieders. Specialisten onderscheiden zich op verschillend vlak, bijvoorbeeld:

• Doelgroep (bijv. horeca, bakkerijen)
• Investeringsdoel (vastgoed, debiteuren, rollend materieel)
• Looptijd van de financiering (kort/lang)
• Financieringsmaximum
• Financiering mét of juist zónder zekerheden
• Riskappetite (acceptatiebeleid)

Veel verschillende combinaties zijn mogelijk. Het stapelen van financieringen vergt een zorgvuldige voorbereiding en afstemming. De vraag is dan: waarom zou je stapelen. Het stapelen kent een aantal kenmerken, voordelen:

• Risicospreiding: door de financiering te verdelen over meerdere financiers spreidt een bedrijf haar risico. 
• Combinaties: stapelen biedt meer mogelijkheden, bijvoorbeeld de combinatie van risicodragend vermogen van een informal investor, een 5 jarige lening van een crowdfunding platform en een flexibele werkkapitaalfinanciering van een factormaatschappij 
• Slaagkans: grotere kans op het verkrijgen van financiering, omdat per geldverstrekker het leenbedrag geringer. Dan is een financier eerder bereid geld te verstrekken.
• Hogere financiering: door bijvoorbeeld het aantrekken van een achtergestelde lening bij een informal investor kan de huisbankier van een bedrijf bereid zijn extra financiering ter beschikking te stellen.

Wat zijn de nadelen van stapelen?

• Stapelen vraagt om kennis van alle verschillende financieringsvormen.  Er is verschil in bijvoorbeeld risico, zekerheden, doorlooptijden, eisen en voorwaarden. Dat kan een stapelfinanciering complex maken
• De financieringsafspraken bij verschillende financiers kunnen conflicteren met elkaar.
• De verdeling van zekerheden vraagt extra aandacht

Gelukkig zijn in Nederland een toenemend aantal gespecialiseerde adviseurs actief op het terrein van ondernemingsfinanciering. Recent is het Keurmerk Erkend Financieringsadvies MKB geïntroduceerd. Erkende financieringsadviseurs zijn specialisten met brede kennis van de vele mogelijkheden om financiering te verkrijgen bij zowel banken als bij non bancaire financiers.  

In het verleden was de huisbankier voor een onderneming zijn vaste adviseur en leverancier van financiering. De rol van de huisbankier is bij het MKB sterk veranderd. Inmiddels is een bank slechts één van de mogelijke leveranciers van financiering.  Bij een gezonde inkoop hoort het vergelijken van de mogelijkheden van meerdere aanbieders. Bij het inkopen van financiering is dat niet anders. 

In de volgende blogs gaan wij nader in op de strategie en het proces van gestapeld financieren.