Tag

risk Archieven - Stichting MKB Financiering

Blog 80: Risk appetite, kies de passende financier

By | Blog, Financieren, techniek en visie, Non bancaire financieringsvormen


Door de grote diversiteit aan financiers hebben ondernemers en hun adviseurs tegenwoordig écht wat te kiezen. Verschillende geldverstrekkers hebben een verschillend aanbod van financieringsproducten. Maar er is méér verschil: verschillende financiers hebben ook een van elkaar verschillend acceptatiebeleid. De ene financier keert zich af van risico’s, de ander zoekt risico’s op, weer anderen bewegen daar tussen. Men heeft een verschillende Risk Appetite. In
blog 79 presenteerden wij vorige week 4 Risk Appetie (RA) profielen van geldverstrekkers:

RA1 Risico mijdend
RA2 Accepteert LAAG risico
RA3 Accepteert HOOG risico
RA4 Risico zoekend

Als je een financiering zoekt en je weet dat jouw financieringspropositie behoorlijk risicovol is, is het verstandig naar een financier in klasse RA3 te zoeken. Ga dan niet naar een bank (RA1), dat is zonde van ieders tijd en energie.

In onderstaande tabel zijn de geldverstrekkers ingedeeld naar hun risicoprofiel. De classificatie is gebaseerd op het primaire gedrag van de meeste geldverstrekkers binnen een groep. Het primaire gedrag van de groep staat vermeld in kolom 1.

Indien er binnen een groep ook verstrekkers zijn met afwijkend gedrag is hún risicoprofiel vermeld in kolom 2: secundair gedrag binnen de groep.  Bijvoorbeeld: 

De groep direct lenders vertoont voornamelijk “laag risicogedrag”, dus profiel RA2. Er zijn echter ook direct lenders die bewust meer risico nemen (bijvoorbeeld via het verstrekken van een achtergestelde lening). Daarom is bij hen in kolom 2 óók het profiel RA3 vermeld. Dat betekent: RA3 is niet representatief voor de gehele groep, maar komt wel degelijk óók voor.

Tot slot is een kolom incidenteel toegevoegd. Als in deze kolom een risicoprofiel vermeld staat heeft dat betrekking op het feit dat in afwijking van het groepsgedrag er (incidenteel) situaties denkbaar zijn van afwijkend gedrag. Bijvoorbeeld:  Banken zijn risicomijdend, dus ingedeeld bij RA1. Maar ze verstrekken incidenteel een risicodragende achtergestelde mezzaninelening. Dat is RA3.

Tabel 1: Risicoprofilering van de geldverstrekkers

 

Toelichting op de classificaties

1. Ondernemer zelf
Spreekt voor zich: de ondernemer accepteert het volledige bedrijfsrisico. Zolang je over eigen middelen beschikt heb je ook niet per se vreemd vermogensverschaffers nodig.

2. Overheid
De subsidie-, fiscale en overige regelingen van de overheid zijn voornamelijk op het hoge risico gericht, mede om het risico voor overige financiers positief te beïnvloeden.

3. FFF
De groep Family, Friends en Fans is heel divers. Over het algemeen is men zo betrokken op de ondernemer dat men een behoorlijk hoog risico accepteert. Maar het kan ook gebeuren dat iemand uit de inner-circle liever géén risico loopt en alleen onder strikte voorwaarden geld ter beschikking stelt (RA2).

4. Investeerders
Dit is een brede en gediversifieerde groep met verschillende risk appetite. Gemiddeld is RA3 een goede indicatie. Investeerders zijn zich bewust van hoog risico. Binnen deze groep vind je zéker ook investeerders die bewust high risk zoeken: bijvoorbeeld verstrekkers van seed capital.

5. Beurs
MKB-beurzen gedragen zij zich “tussen niveau RA2 en RA3. Vanwege hun financieringsproducten hebben wij hen ingeschaald op RA3.

6. Factormaatschappij
Hoewel een factormaatschappij in basis risicomijdend is, past in praktijk het factorproduct bij aanzienlijk risico. Een risicovol bedrijf met bevoorschotbare vorderingen past in het investeringsprofiel van een factormaatschappij.

7. Crowdfunding
Primair zijn de platforms risicobewust om hun investeerders de mogelijkheid te bieden tegen acceptabel risico te investeren. Veel platforms bieden ook starters en innovators financieringen; daarom is de secundaire classificatie RA3 realistisch voor een behoorlijk aantal platforms. En is er sprake van een equity platform dan is RA4 gedrag van toepassing. Vanwege de diversiteit van de platforms is een zorgvuldige selectie vooraf belangrijk om de eigen kans op succes te maximaliseren.

8. Keten
Doorgaans zoeken leveranciers geen risico, vandaar RA2. Dat is het gebruikelijke gedrag in de keten. Sommige leveranciers zijn bereid bewust meer risico te dragen en zelfs bereid tot co-makership overgaan. Dus past in deze groep geldverstrekkers ook RA3 en incidenteel RA4.

9. Direct lender
Voor Direct lenders geldt hetzelfde als voor Crowdfunding. Naast de basishouding RA2 zijn er behoorlijk veel Direct Lenders die bewust een hoger risico accepteren: bijvoorbeeld het verstrekken van blanco financieringen of achtergestelde leningen. Deze financiers acteren op niveau RA3. Kies bewust de bij jouw profiel passende aanbieder.

10. Leasemaatschappij
Leasemaatschappijen zijn in basis risicomijdend, maar hun product (Lease) schaalt hen in de categorie RA2.

11. Werknemersparticipatie
Hoewel het geld dat via een werknemersparticipatie ter beschikking komt formeel risicodragend vermogen is, zijn de werknemers zelf in hun gedrag geen echte ondernemers en classificeren wij hun risk appetite op RA2.

12. Kredietunie
Hoewel het beleid van kredietunies risicomijdend (RA1) is, blijkt hun gedrag meer te passen in klasse RA2: men biedt vaak financiering, juist om vervolgens voor de huisbankier nieuwe financieringsruimte te creëren. Het gedrag van de unies in klantbediening is sterk relatiegericht en is daardoor ook aanvullend op het bankgedrag.

13. Bank
Banken zijn per definitie risicomijdend. In hun totale producten- en dienstenpakket bieden zij wel enkele meer risico dragende financieringsmogelijkheden (mezzanine, participatie).  Daarom zijn ook RA2 en RA3 vermeld. De gemiddelde MKB-ondernemer komt hiervoor niet snel in aanmerking.

Bepaal je risicoprofiel

Aan de hand van tabel 1 kan een ondernemer, de financiers selecteren die bij het eigen risicoprofiel passen. Daarvoor is het wel van belang dat men inzicht heeft in het risicoprofiel, de riskrating, van het eigen bedrijf. In ons volgende blog presenteren wij een gemakkelijk model waarmee een ondernemer of diens adviseur zelf objectief het risicoprofiel kan bepalen. 

Blijf op de hoogte

Elke week de non-bancaire financiële ontwikkelingen, trends en toekomst via ons volgen? Schrijf je dan in voor onze blog en ontvang deze elke week in je postbus.

 

Blog 78: Risk rating

By | Blog, Financieren, techniek en visie

Risico in financiering betekent: de kans dat de financier zijn lening niet (geheel) krijgt terugbetaald. Om risico’s te kwantificeren, zijn ratingmodellen ontwikkeld. Als instrument heeft risk rating (andere termen: risicoclassificatie, credit rating) een toenemende betekenis in

  • de beoordeling (wel/niet toekenning) en 
  • de pricing 

van de financiering. Voor de vaststelling van de riskrating zijn veel modellen ontwikkeld. Er zijn zo veel modellen en zo veel gebruikers dat je kan stellen: Risk rating is een hele industrie geworden.

Niet alleen financiers (banken en non bancaire geldverstrekkers) stellen een credit rating van bedrijven op, er zijn tientallen commerciële bedrijven die dit verzorgen. De wereldwijde grote bureaus als Standard & Poor’s en Moody’s zijn bekende namen, maar daarnaast opereren andere bureaus. Er bestaan verschillende soorten van ratings: naast volledige bedrijfsratings  vinden er ook ratings plaats op basis van alleen het handels- en betalingsverkeer zoals door Graydon en Dun & Bradstreet. De wereld is ontwikkeld tot een onlinewereld waarbij data voortdurend verzameld en geanalyseerd worden. De rol van risk rating is onmisbaar geworden.

Verleden tijd

Eén ding hebben alle ratings gemeen: ze zijn allemaal gebaseerd op het verleden. Ze komen tot stand op basis van werkelijke, gerealiseerde cijfers en getallen, niet op basis van prognoses en vooruitzichten. In het woud van ratings kiezen financiers welke modellen zij  gebruiken voor de eigen beoordeling. Crowdfunding platforms gebruiken vaak meerdere modellen,  twee, soms zelfs drie ratings. Meer heeft geen zin.

Variabelen

Sommige modellen zijn heel eenvoudig en gebaseerd op slechts enkele financiële ratio’s, andere zijn gebaseerd op een ondoorzichtige black box, die op basis van grote reeksen data een rating berekent. Credit ratings worden bepaald op basis van verschillende variabelen:

  • Kwalitatieve variabelen: Informatie over de onderneming en de ondernemer. Bijvoorbeeld de positie van de onderneming in haar markt, bestaansduur, levensfase van het bedrijf, de kwaliteit van de strategie, de kwaliteit van ondernemer en management, personeelsbeleid, interne organisatie enzovoort. 
  • Kwantitatieve variabelen: De meetbare gegevens: prestaties in het verleden en balansverhoudingen. Voor deze variabelen worden financiële ratio’s gebruikt die een oordeel geven over de balansverhoudingen (onder andere solvabiliteit), over liquiditeit, rentabiliteit en cashflow. Ook actuele gegevens als betalingsgedrag kunnen een rol spelen.
  • Macro- en branche variabelen: Macrogegevens van de branche, ontwikkelingen en vooruitzichten voor de branche. 

Factoren als (hoog-) conjunctuur en (corona-)crisis maken onderdeel uit van de branchevariabelen. Verschillende branches worden verschillend geraakt. De veranderingen in met name de macro- en branche variabelen leiden tot regelmatige aanpassing van de beoordelingsdata binnen de modellen.

Bereid je voor 

In eerdere blogs hebben wij gewezen op het belang van een goede voorbereiding als je een financieringsaanvraag wilt indienen. Voorbereiden betekent onder meer: inspelen op de visie en informatiebehoefte van de financiers. Als je wéét dat élke financier werkt met risk ratingmodellen is het de moeite waard zélf vooraf een risk rating op te (laten) stellen. Dat geeft je vooraf extra inzicht in de positie en de mogelijke reactie van de geldverstrekkers, waardoor je je gerichter kan voorbereiden. Dit vergroot de kans op succes!

Blijf op de hoogte

Elke week de non-bancaire financiële ontwikkelingen, trends en toekomst via ons volgen? Schrijf je dan in voor onze blog en ontvang deze elke week in je postbus.