Risico in financiering betekent: de kans dat de financier zijn lening niet (geheel) krijgt terugbetaald. Om risico’s te kwantificeren, zijn ratingmodellen ontwikkeld. Als instrument heeft risk rating (andere termen: risicoclassificatie, credit rating) een toenemende betekenis in

• de beoordeling (wel/niet toekenning) en 
• de pricing 

van de financiering. Voor de vaststelling van de riskratingZie creditrating Meer zijn veel modellen ontwikkeld. Er zijn zo veel modellen en zo veel gebruikers dat je kan stellen: Risk rating is een hele industrie geworden.

Niet alleen financiers (banken en non bancaire geldverstrekkers) stellen een credit rating van bedrijven op, er zijn tientallen commerciële bedrijven die dit verzorgen. De wereldwijde grote bureaus als Standard & Poor’s en Moody’s zijn bekende namen, maar daarnaast opereren andere bureaus. Er bestaan verschillende soorten van ratings: naast volledige bedrijfsratings  vinden er ook ratings plaats op basis van alleen het handels- en betalingsverkeer zoals door Graydon en Dun & Bradstreet. De wereld is ontwikkeld tot een onlinewereld waarbij data voortdurend verzameld en geanalyseerd worden. De rol van risk rating is onmisbaar geworden.

Verleden tijd

Eén ding hebben alle ratings gemeen: ze zijn allemaal gebaseerd op het verleden. Ze komen tot stand op basis van werkelijke, gerealiseerde cijfers en getallen, niet op basis van prognoses en vooruitzichten. In het woud van ratings kiezen financiers welke modellen zij  gebruiken voor de eigen beoordeling. CrowdfundingCrowdfunding is een financieringswijze waarbij gebruik wordt gemaakt van publieke financiering van een project of onderneming. Investeerders/beleggers kunnen inschrijven op financieringsverzoeken die op het internet via een crowdfundingplatform worden gepubliceerd. De inleg per persoon kan vanaf relatief kleine bedragen, waardoor de groep van investeerders/beleggers die de vereiste financiering bijeenbrengt groot kan zijn. Meer platforms gebruiken vaak meerdere modellen,  twee, soms zelfs drie ratings. Meer heeft geen zin.

Variabelen

Sommige modellen zijn heel eenvoudig en gebaseerd op slechts enkele financiële ratio’s, andere zijn gebaseerd op een ondoorzichtige black box, die op basis van grote reeksen data een rating berekent. Credit ratings worden bepaald op basis van verschillende variabelen:

• Kwalitatieve variabelen: Informatie over de onderneming en de ondernemer. Bijvoorbeeld de positie van de onderneming in haar markt, bestaansduur, levensfase van het bedrijf, de kwaliteit van de strategie, de kwaliteit van ondernemer en management, personeelsbeleid, interne organisatie enzovoort. 

• Kwantitatieve variabelen: De meetbare gegevens: prestaties in het verleden en balansverhoudingen. Voor deze variabelen worden financiële ratio’s gebruikt die een oordeel geven over de balansverhoudingen (onder andere solvabiliteitSolvabiliteit is de hoeveelheid eigen vermogen ten opzichte van het balanstotaal van een onderneming. Meer), over liquiditeitZie ook current ratio. De liquiditeit geeft aan in welke mate een onderneming aan haar lopende betalingsverplichtingen kan voldoen. Als de som van vlottende activa en liquide middelen groter is dan de verplichtingen op korte termijn is een onderneming liquide. Zie ook werkkapitaal. Meer, rentabiliteit en cashflowIn Nederlands: kasstroom, ofwel de in- en uitstroom van geld binnen een onderneming. De netto kasstroom is het verschil tussen de ontvangsten en uitgaven gedurende een bepaalde periode. Bij een positieve kasstroom overtreffen de ontvangsten de uitgaven. Uit dit overschot kan men leningen aflossen, nieuwe investeringen verrichten en dividend aan de aandeelhouders uitkeren. Meer. Ook actuele gegevens als betalingsgedrag kunnen een rol spelen.

• Macro- en branche variabelen: Macrogegevens van de branche, ontwikkelingen en vooruitzichten voor de branche. 

Factoren als (hoog-) conjunctuur en (corona-)crisis maken onderdeel uit van de branchevariabelen. Verschillende branches worden verschillend geraakt. De veranderingen in met name de macro- en branche variabelen leiden tot regelmatige aanpassing van de beoordelingsdata binnen de modellen.

Bereid je voor 

In eerdere blogs hebben wij gewezen op het belang van een goede voorbereiding als je een financieringsaanvraag wilt indienen. Voorbereiden betekent onder meer: inspelen op de visie en informatiebehoefte van de financiers. Als je wéét dat élke financier werkt met risk ratingmodellen is het de moeite waard zélf vooraf een risk rating op te (laten) stellen. Dat geeft je vooraf extra inzicht in de positie en de mogelijke reactie van de geldverstrekkers, waardoor je je gerichter kan voorbereiden. Dit vergroot de kans op succes!

Blijf op de hoogte

Elke week de non-bancaire financiële ontwikkelingen, trends en toekomst via ons volgen? Schrijf je dan in voor onze blog en ontvang deze elke week in je postbus.