Blog 39:  Relatiebankieren, het bestaat nog!

Een MKB ondernemer is een duizendpoot. Hij is ondernemer, specialist op zijn vakgebied, houdt zich bezig met organisatie, administratie, inkoop, verkoop, personeel, investeringsbeleid en… financiering van zijn bedrijf. Logisch dat hij niet op al deze terreinen voldoende kennis in huis heeft en dus ook gebruik maakt van de kennis van anderen. Dat kan soms ook de kennis van leveranciers zijn. Als je daar een vertrouwde relatie mee opbouwt is een leverancier óók een informatiebron. Daarvoor moet je wel regelmatig met elkaar in gesprek gaan en blijven. Dát is één van de bijzondere kenmerken van kredietunies. In ons vorige blog hebben wij geschreven over kredietunies als één van de nieuwe financieringsbronnen voor MKB ondernemers. In dit blog gaan wij nader in op de kenmerken van kredietunies.

Hoe werken kredietunies?
De werking van kredietunies vertoont gelijkenis met die van banken, hoewel ze door hun structuur en omvang afwijken van banken. Groot verschil is: ondernemers, krediet vragers, ervaren nadrukkelijk meer betrokkenheid. De ondernemer wordt gezien! Zoals bij elke financieringsvorm en bij elk financieringskanaal begint een kredietaanvraag bij de ondernemer zelf. Zijn ondernemingsplan is de basis voor het investerings- en financieringsplan, dat aan mogelijke financiers wordt voorgelegd. Dien je dit in bij een kredietunie, dan ga je vervolgens in gesprek, niet via een internetportal, maar vis à vis. Na één of meerdere gesprekken legt de accountmanager van de kredietunie het verzoek voor aan het kredietcomité. Bij een positief besluit wordt bij een kredietunie die werkt volgens het centrale kasmodel, zie ook blog 38, het krediet verstrekt vanuit de centrale kas. 

Bij een unie die werkt volgens het community model wordt na goedkeuring door de commissie de vraag met positief advies aan de investeerders voorgelegd. Die kunnen vervolgens aangeven of zij geld ter beschikking willen stellen, en zo ja hoeveel. De doorlooptijd van de kredietaanvraag kan betrekkelijk kort zijn, mits je als ondernemer de juiste informatie volledig hebt aangeleverd. Na kredietverlening krijgt de ondernemer vanuit de kredietunie een begeleider, een coach, toegewezen. Hierin onderscheidt deze kredietvorm zich van veel andere: het relatiebankieren is een belangrijk unique selling point van de kredietunies. 

Voor- en nadelen van kredietunies
Betrokkenheid en relatiebankieren zijn kenmerkend voor een kredietunie. Daarnaast kennen kredietunies andere voordelen. Als je bij een regionale kredietunie bent aangesloten, levert dat een waardevol zakennetwerk binnen de regio op. Dat kan commercieel aantrekkelijk zijn. Tevens is het voor jou als ondernemer prettig je te kunnen spiegelen aan een groep van andere ondernemers. Als je je bij een branche georganiseerde kredietunie aansluit, levert dat extra kennis en relaties binnen de eigen branche op.

Financiering vaak grotendeels blanco
Er is een ander bijzonder aspect bij financieren via kredietunies. In praktijk is de financiering vaak grotendeels blanco, waardoor de bancaire financieringscapaciteit, waarbij zekerheden een belangrijke rol spelen, niet wordt bedreigd. In incidentele gevallen is het zelfs mogelijk dat de financiering van de kredietunie daadwerkelijk wordt achtergesteld op bancaire financiering.

Kredietunies voor groeifinanciering
Voor ondernemers is het financieren van de snelle groei van het bedrijf vaak lastig. Traditionele financiers zijn terughoudend bij groeifinanciering. Kredietunies willen ondernemers juist in deze fase bijstaan. Ze zijn opgericht door ondernemers: van hen mag je verwachten dat zij ondernemers in groeifasen extra ondersteuning bieden. Overigens is voor de geldverstrekkende ondernemers een kredietunie ook een goed instrument om in andere bedrijven te investeren. Kredietunies werken met ervaren financieringsspecialisten die in staat zijn een genuanceerde risico-rendements afweging te maken.

Nadelen van een kredietunie
Kredietunies kennen ook nadelen. Hoewel er nog verscheidene kredietunies in voorbereiding zijn, zijn er niet heel veel actief. Bovendien is het volume per kredietunie beperkt. Een beperkende factor van kredietunies is de omvang van de maximale kredietverlening van € 250.000. In deze beperking kun je als ondernemer ook de uitdaging zien om bewust financieringen te combineren en te stapelen. Dan kun je profiteren van de voordelen zonder hinder te hebben van de beperkingen. Ten slotte wordt als nadeel genoemd dat een ondernemer zijn ondernemingsplan en financiële gegevens prijsgeeft aan een coöperatie van andere ondernemers. In praktijk wordt echter slechts verkorte en beperkte informatie aan de investeerders voorgelegd. Bovendien wordt het huidige tijdsgewricht gekenmerkt door openheid, big data en toenemende transparantie. Weinig moderne ondernemers zullen er moeite mee hebben hun bedrijfsgegevens ter beschikking te stellen.

Toekomst in Nederland?
De ontwikkeling van het aantal Kredietunies en de uitgeleende bedragen is de afgelopen jaren niet groot geweest. Dat voedt de vraag of Kredietunies in de toekomst blijven bestaan. Dat is moeilijk te voorspellen. In Nederland staat het fenomeen kredietunie nog in de kinderschoenen, dat geeft een onzeker gevoel. Internationaal bezien is het echter een gevestigd fenomeen. Wereldwijd zijn er tienduizenden kredietunies actief. De conclusie is gerechtvaardigd dat het internationaal een bewezen concept is. De toekomst zal leren of het concept ook in Nederland succesvol wordt.

Blijf op de hoogte
Elke week de non bancaire financiële ontwikkelingen, trends en toekomst met ons mee beleven? Volg ons dan, blijf op de hoogte en schrijf je in voor onze wekelijkse blog.