Blog 32: Geluiden uit de markt: “Hoe belangrijk is zelfregulering?”

De markt van MKB-financiering ontwikkelt zich snel. Zowel het aantal geldverstrekkers als het aantal adviseurs groeit. Hoe belangrijk is op dit moment zelfregulering en hoort daar aanvullende wet- en regelgeving bij? De zelfregulering is van start gegaan door de oprichting van De Stichting MKB Financiering (SMF). Voor geldverstrekkers zijn een gedragscode en klachtenregeling opgesteld. Wie zich hieraan houdt verkrijgt het keurmerk “Erkend MKB Financier”. Voor adviseurs is een vergelijkbaar keurmerk in voorbereiding.

In dit blog komen twee vertegenwoordigers uit de markt aan het woord. Zij geven hun visie op de vraag: is zelfregulering toereikend of is het een voorportaal voor wetgeving? Aan het woord zijn: Niels Turfboer, Managing Director bij alternatieve bedrijfsfinancier Spotcap en Carlo van der Weg, directeur bij adviesorganisatie Credion. Beide geven hun visie vanuit eigen perspectief.

“………..

Niels Turfboer: Het was mij vanaf het begin duidelijk wat een opkomende markt als non-bancaire bedrijfsfinanciering (alternatieve financieringsmarkt) nodig heeft. Namelijk sturing door wet- en regelgeving. Echter, zakelijke financiering in Nederland valt buiten het toezicht van de AFM en andere overheidsorganen. Zoals in elke snelgroeiende sector, is er de afgelopen jaren ‘wildgroei’ ontstaan. Hiermee bedoel ik financieringspartijen die niet een gezonde groei van de markt beogen, maar winst op korte termijn. Partijen die “verantwoord zakelijk lenen” uit het oog zijn verloren.

Een product als zakelijke kredietverlening is zeer complex en een holistische, weldoordachte aanpak is dan ook benodigd. Anders zijn de impact op de markt en met name de consequenties voor ondernemers gewoonweg te groot. Daarom heb ik, samen met andere toonaangevende leiders binnen de sector, vanaf het begin gepleit voor samenwerking, wet- en regelgeving en meer transparantie in de markt.

Dit heeft onder meer geleid tot de oprichting van Stichting MKB Financiering. Deze stichting, bestaande uit een voorhoede van vertegenwoordigers uit de markt, heeft als doel om de toegang tot (non-bancaire) financiering voor ondernemers te verbeteren. Hierbij staat het collectief belang voor een gezonde en kwalitatieve markt voorop, en daarmee het belang van de ondernemer op zoek naar passende financiering.

Sinds de oprichting in oktober 2018 heeft Stichting MKB Financiering een aantal belangrijke zaken bewerkstelligd. Zo hebben de zittende partijen zich aangesloten aan het centraal klachtenregister van Kifid en is er in samenwerking met politiek, belangenorganisaties, financiers, ondernemers en adviseurs een Gedragscode MKB Financiering opgesteld.

Carlo van der Weg: Vanuit de advieskant is er al langer behoefte aan meer structuur en richtlijnen waar financiers aan moeten voldoen als het gaat om productvoorwaarden en dienstverleningsprocessen. Hierdoor zal de sector zich positief ontwikkelen en geeft dit automatisch richting aan de ontwikkelingen van adviesorganisaties en andere belanghebbenden.

Turfboer: Nu is de stichting bij een volgende mijlpaal aangekomen die mij na aan het hart ligt. Onlangs heeft Stichting MKB Financiering bekend gemaakt aan welke non-bancaire financiers het keurmerk ‘Erkend MKB Financier’ is toegekend. Dit keurmerk wordt toegekend aan een MKB financier wanneer deze door een onafhankelijke audit is gekomen waarin de volgende punten onderzocht worden:

  • Tarifering
  • Degelijke organisatie en werkprocessen
  • Deskundigheid en professionaliteit
  • Transparantie in communicatie, tarifering en provisies
  • Klachtenprocedure
  • Beleid van passend en verantwoord financieren

Van der Weg: “De introductie van het keurmerk Erkend MKB Financier is inderdaad een eerste stap in de richting van professionalisering van de alternatieve financieringssector voor het mkb, naast de reeds gereguleerde banken met een vergunning en aansluiting bij de NVB.Ik vind echter dat de gedragscode en eventueel het keurmerk veel breder in de keten moeten worden toegepast, zeker omdat vooral alternatieve financiers vaak gebruik maken van externe adviseurs en intermediairs die producten promoten en aanvragen voor mkb ondernemers.

Ik was dan ook verheugd dat de Stichting MKB Financiering begin dit jaar een onderzoek is gestart naar de werkwijze, organisatie, kennis en ervaring van de verschillende adviseurs en intermediairs in mkb financiering. De resultaten van dit onderzoek geven in mijn opinie dan ook aan dat er ook voor dit deel van de keten ook een specifieke gedragscode en wellicht een certificering moet komen. Binnen een eventuele audit zouden we in ieder geval moeten vaststellen of een kredietadvies voor het MKB voldoet aan de volgende kenmerken:

  • Werkt men met een duidelijke opdracht tot dienstverlening;
  • Is de tarifering transparant;
  • Hoe is de beroepsaansprakelijkheid geregeld;
  • Is er een klachtenregeling;
  • Hoe is de avg geregeld in samenwerking met de financiers;
  • Heeft men de juiste kennis en ervaring;
  • Is er voldoende permanente educatie geregeld.

Deels zou je bovenstaande zaken moeten laten aansluiten bij de MKB financiers, maar ook het kennisstuk van de adviseur zou moeten gelden voor de werknemers van de financiers.

Of een en ander op termijn moet leiden tot ook wet- en regelgeving weet ik niet. Wat we hebben geleerd van de particuliere sector is dat wet- en regelgeving ook kan leiden tot overregulering en druk op compliance, en uiteindelijk heeft de eindklant hier geen voordeel van. Zoals eerder gesteld door het ministerie van Economische Zaken en de AFM, betreft het hier een professionele markt en zou het mooi zijn als deze bovengenoemde stappen kan zetten op basis van zelfregulering. Dat sluit uiteraard niet uit dat interventie door toezichthouders zal plaatsvinden indien zelfregulering niet slaagt.

Turfboer sluit zich hierbij aan: “Het keurmerk ‘Erkend MKB Financier’ is inderdaad een nadrukkelijke boodschap aan de industrie, aan ondernemers én adviseurs. Hiermee wordt het kaf van het koren gescheiden en bestaat er transparantie over een gewenst kwaliteitsniveau plus naleving daarvan. Echter behoort die naleving in mijn optiek in de toekomst ook bij een overheidsorgaan te liggen. Dit is de enige manier om het vertrouwen te winnen van het MKB voor een bij ondernemers nog onbekende industrie.”

………….”

Aldus de visie van twee representanten van de markt.

SMF was, is en blijft actief met onderzoek, kennisdeling en het faciliteren van de zelfregulering. Alles met één groot doel: de toegang tot financiering voor MKB ondernemingen bevorderen. In 2020 hopen wij, samen met onze partners en andere marktpartijen, hieraan opnieuw een bijdrage te leveren. Wij wensen iedereen pretiige feestdagen en een goed 2020.

De wekelijkse blog gaat met kerstreces. Op dinsdag 7 januari verschijnt ons volgende blog.

Wil je op de hoogte blijven van de ontwikkelingen in de financieringsmarkt? Schrijf je dan in voor de wekelijkse blog van SMF.